W maju gospodarka odbiła, ale przedsiębiorcy są ostrożni

  • Po kwietniowej zapaści w maju działalność firm rozkwitła – wg danych Faktura.pl wystawiono o 26% faktur więcej niż miesiąc wcześniej.
  • Największy wzrost liczby wystawianych faktur miał miejsce w przypadku firm działających na 8% i 5% stawce VAT (odpowiednio o 62% i 70%). To sektor budowlany i gastronomia.
  • Odmrożenie działa, ale przedsiębiorcy są ostrożni – nie chcą podejmować długoterminowych zobowiązań, wartość faktur wystawionych z maju jest niższa niż tych z kwietnia.
  • W postepidemicznej gospodarce narasta problem terminów płatności – zamawiający chce szybko otrzymać towar, ale zapłacić później. Wykonawca nie może jednak czekać na pieniądze.

Majowe odmrożenie gospodarki umożliwiło powrót do działania wielu przedsiębiorcom. Widać to w danych Faktura.pl. Serwis działa od 19 lat, a obecnie korzysta z niego blisko 50 tysięcy polskich firm, w znacznej większości mikroprzedsiębiorców (serwis udostępnia program do faktur online pozwalający na szybkie wystawienie dokumentu).

– W maju za pomocą naszego serwisu wystawiono o 26% więcej faktur niż w kwietniu – wzrost jest znaczący, to więcej niż ¼. Firmy wznawiają działalność i zaczynają wystawiać faktury. Największy wzrost ich liczby dotyczy przedsiębiorców działających na 8% i 5% stawce VAT (odpowiednio o 62% i 70%). W pierwszym przypadku są to często małe firmy remontowo-budowlane. W kwietniu nie pracowały, bo w obawie przed zakażeniem ludzie niechętnie wpuszczali fachowców do domów. W maju te obawy zmniejszyły się, a Polacy otworzyli drzwi dla usług remontowo-budowlanych. 70% wzrostu liczby faktur ze stawką 5% (w maju w stosunku do kwietnia) to naturalnie efekt odmrożenia turystyki i gastronomii – ocenia Grzegorz Grodek, Prezes Zarządu Faktura.pl

Wg badania Polskiego Instytutu Ekonomicznego i Państwowego Funduszu Rozwoju przeprowadzonego w ostatnich dniach maja, 31% firm odczuło poprawę sytuacji. W maju 28,7 tys. firm wznowiło działalność i zaczęło ponownie wystawiać faktury.

Przedsiębiorcy boją się podejmowania długoterminowych zobowiązań

Odbicie w gospodarce jest jednak bardzo ostrożne i niejednoznaczne – wg badania „KoronaBilans MSP”, przeprowadzonego przez IMAS na zlecenie KRD, 77,6% firm MSP nie planuje inwestycji w najbliższych 3 miesiącach. Wg Deloitte, jedynie 2% przedsiębiorców uważa, że pandemia nie będzie ingerować w plany inwestycyjne. Ostrożność widać też w danych Faktura.pl – pomimo większej liczby dokumentów wartość wystawionych w maju faktur była mniejsza niż w tych z kwietnia (o 18%).

Optymizm jest stonowany, a wartość wystawianych faktur jest daleka od tej sprzed epidemii. W lutym, czyli ostatnim pełnym miesiącu funkcjonowania przedcovidowej gospodarki, wartość faktur była o 23% większa niż w maju. Nasze rozmowy z przedsiębiorcami wskazują, że boją się zobowiązań długoterminowych. Widać to także w naszej branży. W faktoringu standardowym modelem jest przekazywanie do finansowania pakietów faktur. To bezpieczniejsze dla faktora, bo przy kilku dokumentach ryzyko nieuregulowania zobowiązań przez zamawiającego towar czy usługę rozkłada się. Teraz wiele firm – szczególnie tych bez długiej historii współpracy z faktorem – niechętnie przekazuje do finansowania pakiety faktur, nie chcąc wiązać się długoterminowo. Wolą przynosić pojedyncze zobowiązania. My nie obrażamy się na takie realia i odpowiednio dostosowaliśmy naszą ofertę, tak aby móc finansować pojedyncze faktury – mówi Aneta Radomska, Dyrektor Sprzedaży eFaktor.

Towar na już, płatność w przyszłości

Problemem pozostają terminy płatności faktur – zamawiający chce otrzymać towar, ale z odroczonym terminem przelewu. Wykonawca też nie ma możliwości czekać na pieniądze – po trudnym kwietniu potrzebuje ich na płace, surowce czy materiały. Taka rozbieżność w oczekiwaniach sprzedających i kupujących zwiększa rolę i znaczenie faktoringu – modelu finansowania łączącego przeciwstawne oczekiwania biznesu. Konkurencyjne formy pozyskiwania środków, jak kredyty dla firm, w dalszym ciągu funkcjonują w niewielkim zakresie, a odmrożenie akcji kredytowej na dużą skalę spodziewane jest dopiero na wrzesień, październik.

– W kwietniu większość korzystających z faktoringu (w naszym przypadku było to 70%) stanowiły firmy transportowe. W maju i czerwcu to się zmieniło. Pojawiają się przedstawiciele branż, których wcześniej nie widzieliśmy u siebie np. reklamowej, edukacyjnej, kosmetycznej czy z farmacji. Równocześnie spada udział firm transportowych. Biznes restartuje, ale na rynku brakuje pieniędzy. Producenci i usługodawcy chcieliby jak najszybciej sprzedawać i otrzymywać wynagrodzenie, ale kupujący negocjują możliwie najdłuższe terminy zapłaty. To sprawia, że tacy przedsiębiorcy trafiają do nas – mówi Piotr Więcek, Dyrektor ds. Rozwoju i Bezpieczeństwa z Finea.

Liczba wystawionych faktur wg różnych stawek w odniesieniu do kwietnia, w przeliczeniu na procenty. Dane Faktura.pl

Przykład (ostatnia kolumna – wszystkie faktury): w maju wystawiono 126% faktur w stosunku do liczby faktur wystawionych w kwietniu. W marcu wystawiono 127% faktur w stosunku do liczby wstawionych w kwietniu.

Miesiąc 23% 8% 5% Wszystkie faktury
marzec 124% 136% 231% 127%
kwiecień 100% 100% 100% 100%
maj 121% 162% 170% 126%